Zasady regulacji wewnątrz-systemowej w ramach psyche:
-
zasada homeostazy – mówiąca o dążeniu systemu do utrzymania w nim dynamicznej równowagi
-
zasada homeorezy – wskazująca na dążenie układu do osiągania coraz wyżej zróżnicowanych, rozwiniętych i efektywnych funkcjonalnie struktur regulacyjnych
-
zasada zachowania energii – zakładająca, że w systemie zamkniętym ilość energii zawsze jest stała, zmienia się jedynie jej dystrybucja w poszczególnych elementach systemu (tzw. podsystemach), stanowiących tu całość na kształt naczyń połączonych
-
zasada enantiodromii – w myśl której wszystko co istnieje musi w końcu przejść w swoje przeciwieństwo
-
zasada entropii – mówiąca, że w układzie zamkniętym ciał materialnych, w którym następuje wykonanie określonej pracy, postępuje też stopniowy wzrost nieuporządkowania, chaosu (entropia – to miara nieokreśloności)
-
zasada ukierunkowania energii psychicznej (progresja/regresja) – decydująca o tym, że energia psychiczna ukierunkowywana jest adaptacyjnie ku światu zewnętrznemu (progresywnie) lub adaptacyjnie ku światu wewnętrznemu (regresywnie)
-
zasada ukierunkowania energii psychicznej ( ekstrawersja/ introwersja) – w myśl której energia psychiczna może zostać ukierunkowana bądź w stronę przedmiotu zewnętrznego, bądź w stronę podmiotu wewnętrznego; granicznym punktem pierwszego przypadku będzie spotykane w ludach pierwotnych czy bardzo wczesnych stadiach rozwoju dziecka „zlanie się” podmiotu z przedmiotem określane terminem Lévy-Bruhl’a participation mystique, natomiast skrajną postacią ukierunkowania introwertycznego jest autyzm
-
zasada inflacji/alienacji – czyli zasada wskazującą na taką właściwość psyche, w której „ja” w różnych warunkach sytuacyjnych albo może zostać wzięte we „władanie” sfery nieświadomości (a w tym i materiału nieświadomego), bądź to „odrywa się” od niej (alienuje), zyskując tym samym względną niezależność
-
zasada kompensacji – w myśl której wszelka aktywność w sferze świadomej powoduje komplementarną, dopełniającą ją, a tym samym kompensującą reakcję sfery nieświadomej
-
zasada integracji/dezintegracji – wskazująca, że rozwój człowieka obejmuje w sobie okresy dezintegracji psyche, jako systemu funkcjonalnego i okresy ponownej integracji, zwykle wiążącej się także z przejściem na wyższy poziom rozwojowy; oraz
- zasada indywiduacji (zbieżną z w/w zasadą homeorezy) – decydująca o kierunku całościowo i teleologicznie rozumianego rozwoju jednostki.